Melasma Nedir, Nasıl Oluşur, Tedavi Edilir?
Melazma yüzde kahverengi, gri-kahverengi lekelerle seyreden sık görülen bir problemdir. En sık yanaklarda, alında, çenede, üst dudağın üstünde görülür. Ayrıca ön kol ve boyun gibi güneş gören diğer vücut bölgelerinde de ortaya çıkabilir.
Melazma Kimlerde Görülür?
Melazma erkeklere göre kadınlarda daha sık görülen bir hastalıktır. Özellikle, gebelik döneminde görülen melazmaya, gebelik maskesi adı verilir. Koyu derili insanlar ve ailesinde melazma geçmişi olanlar, melazmaya daha yatkındır.
Melazmanın Nedeni Nedir?
Melazmanın nedeni henüz tam bilinmemektedir. Deriye renk veren hücreler olan melanositler çok fazla pigment ürettikleri zaman melazma meydana gelir. Koyu deri renginde melanositler daha aktif olduğu için bu deri rengine sahip kişiler, melazmaya daha meyillidir.
Melazmayı Tetikleyen Durumlar Nelerdir?
1-
Güneş Maruz Kalma
: Güneşten gelen UV ışınları, melanositleri uyarır. Güneşe az miktarda maruz kalınması durumunda bile solmuş olan lekeler geri gelerek melazmanın tekrarlanmasına sebep olabilir.
2- Hormon Değişimi :
Hamile kadınlarda melazma sıktır. Hamile kadınlarda melazma görüldüğü zaman, kloazma veya gebelik maskesi olarak isimlendirilir. Doğum kontrol hapları ve hormon yerine koyma tedavisi de melazmayı tetikleyen etmenlerdendir.
3- Kozmetikler
: Deriyi tahriş eden agresif ürünler ve güneş ışığına karşı hassasiyeti arttıran cilt bakım ürünleri, melazmayı kötüleştirebilir.
4- İlaçlar
: Bazı kasılmalı nöbet ilaçları ve cildi güneş ışığına karşı hassaslaştıran ilaçlar, melazmayı tetikleyebilir.
5- LED Ekranlar : Televizyon, dizüstü bilgisayar, cep telefonu ve tabletlerden gelen gelen LED ışıklar da melazmaya sebebiyet veren etkenlerdendir.
6- Solaryum:
Solaryum UV kaynağı olduğundan cildimizi bronzlaştırırken, melanositlerin melanin üretimini tetikler ve cildimizin lekelenmesine yol açabilir.
Melazma Tedavisi
Melazma kendi kendine solabilir. Doğum kontrol hapları ve gebelik durumu, melazmayı tetikleyici olduğu için bu durumlar ortadan kalktığında melazma solabilse de bazı insanlar için bu durum, hayat boyu devam edebilir.
Melazma, aşadaki şekillerle tedavi edilebilir;
Hidrokinon:
Melazma için en sık kullanılan başlangıç ilacıdır. Deriye uygulanan ve deri rengini açan bir ilaçtır. Aynı etkinlikte olmakla birlikte sisteamin gibi güvenli alternatifler de geliştirilmiş ve kullanılmaya başlanmıştır.
Tretinoin ve Kortikosteroidler :
Deri açılmasını arttırmak için dermatoloğunuz ikinci bir ilaç reçete edebilir. Bu ilaç tretinoin ve kortikosteroid olabilir. Bazen de hidrokinon, tretinoin ve kortikosteroidi birlikte içeren üçlü ilaç reçete edilebilir.
Diğer Topikal (deriye uygulanan) İlaçlar :
Azeleik asit, kojik asit, alfa hidroksi asitler, traneksamik asit, arbutin, askorbik asit. Topikal ilaçlar sonrası ikinci basamak glikolik asit gibi bir kimyasal peeling veya mikroiğneleme olabilir. Bu işlemleri dermatoloğunuz gerçekleştirmelidir. Tedaviyi yapan kişi hastanın deri tipini göz önünde bulundurmazsa yeni deri problemleri ortaya çıkabilir. Melazma tedavisi sonrası tahriş, deri koyulaşması veya başka sorunlar ortaya çıkarsa mutlaka dermatoloğunuzu danışın.
Lazer ve Işık Tedavileri :
Topikal tedavi ve güneşten korunma ile birlikte uygulandığında sonuçlar iyileştirebilmektedir. Broad band light (BBL), ablatif olmayan fraksiyonel lazerler, altın iğne radyofrekans ve Q-switched lazerler kullanılabilir.
PRP ve Leke Mezoterapileri : PRP kendi kanınınız santrifüj edilmesi ile elde edilen bir üründür. Mezoterapiler ise leke açıcı içeriklerin deri altına enjekte edilmesidir. Her iki yöntem de cilt tonunu eşitlemeye yardımcıdır.
Enzim Peelingler: Maske ve devam kremlerini kapsayan dermatologlar tarafından uygulanan bir tedavi yöntemidir. Deride koyulaşmaya neden olan tirozinaz enziminin baskılanmasını sağlar. Uygulanan maske 8-12 saat kaldıktan sonra ılık suyla yıkanır ve evde günlük uygulanan devam tedavisine geçilir.
Dermatoloğun gözetimi altında melazmalı hastaların çoğu iyi sonuçlar alır. Ancak melazma bazen inatçı olabilir. Tedavi süreci zor ve uzundur. Hem hasta hem doktor için zaman ve sabır gerektirir. İyileşme görmek için birkaç ay tedavi almak gerekebilir. Melazma düzeldikten sonra devam tedavisine ihtiyaç duyulabilir. Devam tedavisi melazmanın geri gelmesini önleyebilir. Her gün güneş koruyucu kullanmak ve geniş kenarlı şapka takmak melazmanın geri dönüşünü önleyebilir.
Öneriler
1- Güneş kremi kullanın!
Melazma için en yaygın tedavilerden biri güneş koruyucudur. Güneş ışınları melazmayı tetiklediği için güneş koruyucuyu her gün, bulutlu günlerde bile kullanmak, yüzdükten ve terledikten sonra da sürmek çok önemlidir. Geniş spektrumlu koruma sağlayan, en az 30 SPF, güneşin derinizdeki etkisini fiziksel olarak sınırlayan çinko oksit ve/veya titanyum dioksitli bir güneş koruyucu seçin. Dışarı çıkmadan 15 dakika önce güneş koruyucunuzu uygulayın ve en azından 2 saatte bir yenileyin.
2- Dışarı çıkarken geniş kenarlı şapkalar takın!
Sadece güneş koruyucu, gerekli olan güneş korumasını sağlamayabilir. Mümkün olduğu kadar gölgede kalın ve güneş koruyucuya ek olarak koruyucu giysiler giyin.
3- Hafif, yumuşak deri bakım ürünleri seçin!
Yanma ve batma yapmayan deri bakım ürünleri seçin. Çünkü deriyi tahriş eden ürünler melazmayı kötüleştirebilir.
4- Ağda yapmaktan kaçının!
Ağda yapmak, melazmayı kötüleştirebilen deri inflamasyonuna neden olabilir. Bu yüzden etkilenen deri bölgesine ağda yapmaktan kaçının.
Bu durumla medikal anlamda başa çıkmak ve cilt sağlığınızı bozmadan kontrol altına almak isterseniz mutlaka bir dermatoloğa danışın!